Kendimize Herhangi Bir Şey Öğretmenin Altın Çağı;

Öz Yönetimli Öğrenme (Self-directed Learning)

Kendi bilgi ve irfan alt yapımızı genişletmek hiç bu kadar kolay ve önemli olmamıştı. Bu yazıda kişinin kendi kendine yönettiği öğrenmenin size katabilecekleri üstünde duracağız.

Büyük işler yapmak için okula ve “sisteme” ihtiyaç duymamış kişilerin romantizmine kim dayanabilir ki? Bill Gates, Virginia Woolf, Leonardo da Vinci, Charles Darwin ve daha birçoklarını  bu listeye ekleyebiliriz. Ne var ki neredeyse kimse tam anlamıyla bir otodidakt (kendi kendini yetiştirmiş kimse) değildir, çünkü öğrenme süreci okulla tam bir bağımlılık içinde bulunmasa da çoğu zaman yardım ve rehberliğe ihtiyaç duyar. Bu yardım bir sohbet, kitap, DVD, doküman veya video konseptinde olabilir. Günümüzdeki gibi bir “bilgi piyasası”nda hayatta kalabilmek için hepimiz, resmi eğitimimiz ne olursa olsun, kendi kendine öğrenen öğrenicilere dönüşmek durumundayız.

Bilgiye erişimin zirve yaptığı bir çağa uyum sağlamakta yeterince başarılı olamayışımız bir sürpriz değildir. Çoğumuz sadece okul sürecini tamamlamak adına, pasif bir öğrenici olmayı öğrendik. Buna karşın otodidakt bir öğrenici haline gelmenin içimizdeki kıvılcımı ateşlemek, hali hazırda sahip olduğumuz bilgi ve becerilerle yeni bağlantılar kurmak, kariyerimizde yükselmek ve hayata yönelik kendi anlayışımızı geliştirmek gibi olumlu geri dönütleri olacaktır.

Kendi başlattığımız bir öğrenme sürecine girişmek için iyi bir neden de şu ana kadar bize öğretilenlerin çoğunun zaten eskimiş olmasıdır. James Marcus Bach kitabında “bilgi işçileri (otodidakt kişiler) ne bildiklerinden ziyade öğrenme şekilleri sayesinde başarılı olmuşlardır.” demiştir. Kendi kendine öğrenme üstüne yazan bir başka yazar Blake Boles'a göre; “Kendi öğrenme sürecini planlayan ve takip eden kişiler ile, geri kalan herkes arasındaki en büyük fark, bu kişilerin okul veya işleri onların yaşam hedeflerine hizmet etmediğinde, işleri ile bağlarını koparabilmeleridir. …kendi öğrenme sürecini çizen kişiler; eğitimleri, kariyerleri ve yaşamları üstündeki tüm sorumluluğu üstlenirler.”

Bu Süreçte Zekanın Yeri

Yetenekli gençler üzerine geniş çaplı araştırmalar yürüten Jonathan Wai’ye göre “Birçok çalışma daha zeki insanların kendi öğrenmelerini yönettikleri bir sürece başlama eğilimlerinin daha yüksek olduğunu gösteriyor. Bu kişiler bir konuya gerçekten odaklandıklarında o konuda daha hızlı bir gelişim gösteriyorlar. Fakat IQ seviyeleri arasında kararlılık ve isteklilik büyük fark yaratabiliyor. Zeki olup tembel olan insanlar da var.”  Aynı şekilde Boles da zekanın etkisini yadsımadan gelişmiş ve sağlam bir zihinsel yapının zekadan daha önemli bir etken olduğunu savunmuştur.

Peki Bizi Durduran Ne?

Bach’a göre bizi iyi bir otodidakt olmaktan alıkoyan ne zeka ne de tekniktir; asıl sebep kendimize olan güvenin belirsizlik ve endişeyle yoğrulmuş olması, yetersizlik duygularının merakı durdurmasıdır. Bach, azim sahibi birçok insanın kendi yeterliliklerine dair korkuları olduğunu ve bunun zayıflatıcı etkisine dikkat çekmiştir. Bu durum sağlam bir zihinsel altyapı geliştirmeye engel teşkil ediyor; bu altyapıyı edinebilenler ise ne kadar zeki ve yeterli olduklarını düşünerek endişe etmiyorlar. Onlara göre önemli olan kendi beceri ve yeteneklerini geliştirmeye olan açıklıkları.

Hedeflerinizin arkasında bir amaç veya anlam bulunması azmetmenize yardımcı olur. Boles kitabında daha 16 yaşında bir şeyler inşa etmeye olduğu kadar, ailesinden bağımsızlığına da ilgisi çok yüksek olan genç bir kızın, bir mimarın yanında, 9 aylık stajı sonrası, bütün bu sürecin rehberliğinde kendisine küçük bir kulübe inşa etmesine değinmiştir. Aslında neyin bizim için önemli olduğuna karar vermek, açık olmak ve korkularımızı yenmek aradığımız yardımın kendisidir.

Hazır Ol, Nişan Al, Geliş!

Temel hayat boyu öğrenme becerileri:

-Neyin öğrenilmesi gerektiğini belirmek,

-Bilgiye nasıl ulaşılabileceğini bilmek,

-Sınırlı imkanlarınızın farkında olmak,

-Hayal kırıklığı ve kargaşayı sürecin bir parçası olarak kabul etmek,

-Farklı bakış açılarına açık olmak,

-Kendinizi gözlemleyerek performansınız üstünde veri toplamak ve geribildirim için kullanmak.

Düzenleyen: Sevgi Sezer Öztürk

Çeviren: Alptuğ Doğan

Kaynak: https://www.psychologytoday.com/us/articles/201607/the-golden-age-teaching-yourself-anything